نشست سريال « راه طولاني » با حضور رضا كيانيان و افسانه بايگان
سایت مرجع
سایت مرجع
رضا كيانيان، افسانه بايگان (بازيگران راه طولاني)، رضا كريمي (كارگردان) و محمدرضا تخت‌كشيان (تهيه‌كننده «راه طولاني») در نشست صبح امروز ـ دوشنبه ـ ناگفته‌هايي از اين سريال را در جمع خبرنگاران مطرح كردند.
تلخي، پيشي گرفتن از فوتبال در آمار، پايان غيركليشه‌يي «راه طولاني»، وظايف هنرمند در پرداختن به واقعيت‌هاي جامعه، وسواس گروه توليد در توجه به جزئيات، قهر مردم با تلويزيون و مميزي از مسائلي بود كه در اين نشست مطرح شد.
*** از فوتبال جلو زديم
رضا كريمي ـ كارگردان «راه طولاني» ـ در ابتداي مراسم امروز از استقبال مردم از سريال «راه طولاني»، اظهار خرسندي كرد و گفت: در آمار و به لحاظ آماري، سريال ما جلوتر از فوتبال بوده است.
كريمي همچنين در پاسخ به پرسشي درباره‌ي موضوع اين سريال كه به بحث فرزندسالاري مي‌پردازد، خاطرنشان كرد: اين يك موضوع جاري است كه وجود دارد و به همين دليل سعي كرديم به اين روابط با دقت جزئيات بپردازيم. مسائلي كه در سريال اتفاق مي‌افتد به طور كلي براي مردم آشنا است ولي براي اينكه ملموس‌تر شود لازم بود شخصيت‌پردازي درست‌تري داشته باشيم كه به نظرم اين اتفاق افتاده است.
او همچنين درباره‌ي سياه‌نمايي و تلخي كه به سريال «راه طولاني» نسبت داده مي‌شود، گفت: بحث‌هايي كه درباره‌ي ممنوعيت تلخي و سريال‌هاي تلخ پيش آمد، زماني بود كه تصويربرداري ما تمام شده بود. ما هم به نوعي به تلخي قصه و فضاي آن واقف بوديم به همين دليل سعي كرديم با چاشني طنز اين تلخي را تا حدودي از آن بگيريم.
كريمي افزود: اين طنز، زمينه‌ي قوي در فيلمنامه نداشت و طنزي كه در سريال مي‌بينيم از چند جا مي‌آيد؛ اول اينكه فضاي سريال مي‌طلبيد با توجه به موقعيت‌هاي طنزي كه دارد يك چاشني طنز داشته باشد اين نگاه در من وجود دارد و دوست دارم اگر كاري ايجاب كند، طنز هم وجود داشته باشد. در صحبت‌هايي كه با كيانيان داشتيم به اين سمت رفتيم. شكسپير مي‌گويد در تلخ‌ترين لحظات مي‌شود تماشاگر را خنداند. با اين حال اين طنز لبه تيغ بود و بايد دقت مي‌كرديم به كاري كه انجام مي‌دهيم و مسيري كه دنبال مي‌كنيم لطمه‌اي نخورد حتي ما از بيژن بنفشه‌خواه كه يك كمدين است، در كارمان استفاده كرديم اما لحظاتي كه او جلوي دوربين بود بايد كاملا كنترل‌شده و حساب شده پيش مي‌رفت.
كارگردان «راه طولاني» توضيح داد: وقتي كه فيلمنامه به من پيشنهاد شد و خواندم از خط قصه خوشم آمد و فكر كردم مي‌توان كار خوبي ساخت، البته اگر همه چيز به درستي پيش رود. اين دلبستگي در من ايجاد شد و كار را دنبال كردم؛ به عنوان مشاور فليمنامه نيز در كنار فيلمنامه‌نويسان بودم بخش عمده‌اي از همكاري من با دوستان نويسنده در حين فيلمبرداري بود. زيرا نگران بوديم قصه جذاب باشد و به همان جذابيت سابق پيش برود.
رضا كريمي با اشاره به كار كردن در مديوم تلويزيون، خاطرنشان كرد: گاهي اين نگاه مي‌شود كه تلويزيون را از سينما تفكيك كنيم اما من اساسا آموخته‌هايم از سينما شروع شد و نگاهم اين نيست كه تلويزيون يك مديوم ديگر است و هرچه را كه بلدم در تلويزيون هم انجام مي‌دهم شايد چيزي هم كه باعث تفاوت اين سريال شد همين نگاه بود كه دقيقا همان كاري را انجام بدهم كه در يك كار سينمايي 90 دقيقه‌اي انجام مي‌دهم و به همان جزئيات توجه كردم.
وي افزود: خيلي‌ها مي‌گفتند در تلويزيون مي‌شود اين كار را نكرد و جزئيات را در نظر نگرفت. من به طور كلي با اين ايده موافق نيستم كه بايد كار تلويزيوني را جوري بسازيم كه اگر تماشاگر خواست وسط سريال بلند شود و براي خودش چاي بياورد بتواند اين كار را انجام بدهد، اصولا اين منطق را درك نمي‌كنم و معتقدم نيستم كه تفاوت تلويزيون و سينما يعني سطح يكي پايين‌تر است.
*** پايان غيركليشه‌يي «راه طولاني»
كارگردان سريال «راه طولاني» در بخش ديگري از اين نشست در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره‌ي پايان‌بندي اين سريال خاطرنشان كرد: برايم عجيب بود كه همه از همان ابتدا نگران پايان‌بندي بودند اين نگراني از اينجا ناشي مي‌شود كه بعضي از سريال‌هاي جذاب پايان‌بندي بدي دارند ما هم طبيعتا اين نگراني را داشتيم و به آن آگاه بوديم و سعي مي‌كرديم در مورد سريالمان اين اتفاق نيفتد.
او ادامه داد: از همان ابتدا با نويسنده‌ها درباره پايان‌بندي صحبت و سعي كرده‌ايم پايان بندي سريال كليشه‌يي نباشد. پايان بندي «راه طولاني» متفاوت و خارج از شكل‌هاي مرسوم تلويزيون است؛ البته تماشاگر ما پايان‌بندي متفاوتي خواهد داشت كه قرار نيست عجيب و غريب باشد.
كريمي همچنين در بخش ديگري از سخنانش در پاسخ به پرسشي درباره‌ي لكنت زبان شخصيت مرتضي گفت: اين لكنت از ابتدا شكل نگرفته بود بلكه قراري بود كه بعدها با هم گذاشتيم در روزهاي ابتدايي كار صحنه‌يي را مي‌گرفتيم كه كيانيان حرفي زد و در آن لحظه ناراحت شد و زير لب تكرار حرف بازيگر مقابلش را تكرار كرد. وقتي من اين را شنيدم به او گفتم چه كار خوبي كردي كه اين كار را انجام دادي؛ بنابراين تصميم گرفتيم وقتي مرتضي تحت فشار قرار مي‌گيرد به لكنت بيفتد؛ طرح كلي لكنت مرتضي از اينجا آغاز شد.
او در پايان صحبت‌هايش از هم‌فكري و تعامل جمعي كه باعث شكل‌گيري سريال «راه طولاني» شده است، سخن گفت.
*** بايگان: خيلي‌ها با تلويزيون قهر مي‌كنند چون تك‌بعدي است
افسانه بايگان بازيگر اين سريال نيز كه در نشست «راه طولاني» حضور داشت، بر احترام به نگاه و سليقه مخاطب تاكيد كرد و افزود: اين سريال مشكلات را از نگاه يك هنرمند به جامعه اعلام كرده است.
او در مورد نقشش نيز توضيح داد: اين كاراكتر مادري است كه يك مادر سنتي با المان‌هاي سنتي نيست بلكه مادري است داراي پايگاه فكري و شخصيتي فرهنگي كه نسبت به مسائل پيرامونش در جامعه نگرش خاصي دارد. او جهان‌بيني گسترده‌تر از يك زن سنتي دارد و عكس‌العمل‌هايش هم متفاوت است. نوع نگاه او و آموزشي بودن نگاه به زن روي كل جهان بيني‌اش تاثير مي‌گذارد كه از جذابيت‌هاي اين نقش است. اگر چنين رنگ آميزي‌هايي در يك كاراكتر نباشد و بخواهيم آن را تك بعدي ببينيم زيبايي‌هاي آن از بين مي‌رود به همين دليل هم است كه خيلي‌ها با تلويزيون قهر مي‌كنند چون اين رنگ آميزي‌ها را در آن نمي‌بينند.
افسانه بايگان درباره بازي‌اش در اين سريال نيز توضيح داد: من آدم ماجرا و آدم ريسك‌پذيري هستم و در اين سال‌ها حتي گاهي منفي‌ترين نقش‌ها را قبول مي‌كردم و به آن ويژگي خاصي مي‌دادم چون با نقش‌هاي متداول‌تر و معمولي‌تر فرق داشته باشد. من معتقدم اگر از كارم لذت ببرم مخاطب هم همين حال را دارد و زماني كه اين اتفاق در خود من افتاده مردم هم كارم را پذيرفته‌اند.
او تاكيد كرد: يكسري از كارها بافت دراماتيك ندارد و يكسري از آنها هم بافت دراماتيك زيادي دارد. من براي پذيرفتن يك كار به بافت كار، عوامل، بازيگران، تهيه‌كننده و كارگردان توجه مي‌كنم. هميشه هم ارتباطم با مردم خوب بوده و كار خودم را انجام دادم؛ اما اصولا دغدغه‌اي ندارم و جايي كه بايد قرار بگيرم قرار مي‌گيرم و برايم فرقي نمي‌كند اينجا كجا باشد حتي ممكن است فيلم 10 دقيقه‌اي مستند باشد.
بايگان در سخنان پاياني خود با اشاره به استقبال از سريال «راه طولاني» گفت: نتيجه كاري كه با تفكر شروع مي‌شود و تهيه‌كننده روشنفكر آن را در دست مي‌گيرد و به كارگرداني مي‌دهد كه مي‌داند چه چيزي مي‌خواهد، خوب خواهد شد. اين نشان مي‌دهد كاري كه با انديشه حركت مي‌كند و دچار روزمرگي‌هاي متداول نمي‌شود چنين خواهد بود. وظيفه هنرمند به عنوان كسي كه كار خود را مي‌شناسد اين است كه فكر و سوال ايجاد كند نه اينكه ماجراهاي جويده شده را فقط با اين استدلال كه فقط سليقه مردم است جلو ببرد.
او تاكيد كرد: وظيفه هنرمند اين است كه مسائلي را مطرح كند. در مخروط فكري دكتر شريعتي هم هنرمندان و روشنفكران در رأس هستند و با اينكه تعدادشان كم هستند به منزله ستاره‌هايي هستند كه فلش مي‌زنند.
*** در تلويزيون تكليفلمان روشن است
به گزارش ايسنا، محمدرضا تخت‌كشيان ـ تهيه‌كننده «راه طولاني» ـ نيز كه در اين نشست حضور داشت، درباره‌ي تفاوت تهيه توليدات سينمايي و تلويزيوني گفت: كار در سينما و تلويزيون سختي‌هاي خودش را دارد كه بايد رعايت كنيم اما بايد بگويم تكليف ما با تلويزيون روشن‌تر است چون حدود، مسائل و دغدغه‌هاي آنها را مي‌دانيم. از همان ابتدا تا مرحله ساخت تكليفمان روشن است به جز اينكه مسائل حاشيه‌يي پيش بيايد اما در سينما كار ساخت را بلديم ولي بعد از آن نمي‌دانيم چه كار بايد بكنيم و به اصطلاح سردرگمي داريم؛ صحبت‌ها روشن نيست و اين روزها دست و دل خود من به سمت كار سينمايي خيلي مساعد نيست با اين حال اين به اين معني نيست كه با سينما قهر كنيم و در آن كار نكنيم.
او درباره مميزي‌هاي احتمالي «راه طولاني» نيز توضيح داد: در مراحل پاياني نگارش فيلمنامه و بازنويسي آن مديران شبكه از نزديك شاهد پيشرفت قضيه بودند و به مشكلي برنخورديم حذفيات زيادي هم نداشتيم به جز چند جمله‌اي كه تلويزيون هميشه رعايت مي‌كند.
تخت كشيان در پاسخ به پرسش ايسنا درباره كپي‌هاي غيرمجاز و يا پخش‌هايي كه از ساير شبكه‌هاي ماهواره‌يي صورت مي‌گيرد گفت: در اين باره كاري از دستمان برنمي‌آيد ولي نكته جالب اين جاست كه من به وزارت ارشاد هم مراجعه كردم؛ دو يا سه كانال ماهواره‌يي كه مجوز دارند نيز كارهاي ما را پخش مي‌كنند. ولي فكر نمي كنم تلويزيون اساسا با اين موضوع مشكل داشته باشد چون آنها كارهايي توليد مي‌كنند كه مردم به هر شكلي ببيند و ما هم كه مشكل داريم نمي دانيم بايد چكار كنيم.
او همچنين با تاكيد بر اينكه «راه طولاني» قرار نبوده در هيچ مناسبت خاصي پخش شود، توضيح داد: در طول هشت ماه دوران تصويربرداري روي اين مساله كه كار براي ماه رمضان و يا ساعت ديگري باشد صحبتي نشده بود قبل از عيد با من تماس گرفتند كه كار را براي رمضان در نظر گرفته‌اند اما بعد در زماني كه مي‌بينيد سريال ما پخش شد.
او درباره پخش مسابقات فوتبال كه ممكن است موجب كاهش مخاطبان سريال «راه طولاني» شده باشد نيز گفت: من به فوتبال و يا چيزهاي ديگر توجه‌اي ندارم اكران فيلم سينمايي ما هم با همين مساله مواجه بود اما فكر مي‌كردم اگر كاري درست ارائه شود مردم مي‌بينند و تا حدود زيادي اين اتفاق افتاد.
تهيه‌كننده «راه طولاني» در پايان سخنانش خاطر نشان كرد: مطلبي كه من بعد از اين سريال متوجه شدم اين بود كه اكثر بازيگران سريال به خصوص جوان‌ها از حضور رضا كيانيان و افسانه بايگان در اين سريال گفته‌اند و اعلام كردند به شدت حس خوبي داشتند و چيزهاي زيادي از آنها ياد گرفتند. هميشه اگر بازيگران خوب در مجموعه‌اي حضور داشته باشند به بقيه هم كمك مي‌كنند ديده شوند اما اينكه اين مساله به چنين صراحتي اعلام شود را تا به حال نديده بودم.
*** رضا كيانيان: هميشه شيرين نمايي مي‌كنيم
رضا كيانيان در نشست نقد و بررسي سريال «راه طولاني» تاكيد كرد: من هيچگاه نمي‌گويم كه براي مردم كار مي‌كنم چون كساني كه مي‌گويند براي مردم كار مي‌كنند در برخي از مواقع طلبكار مي‌شوند؛ اما من هيچ وقت طلبكار و بدهكار نبودم. اميدوارم تا آخر عمرم هم همينطور باشم. اگر نقشي با معيارهايم جور باشد آن را بازي مي‌كنم و هميشه دوست داشتم يك نقاش متفاوت بازي كنم.
به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، رضا كيانيان، بازيگر نقش مرتضي كه در نشست نقد و بررسي سريال «راه طولاني» حضور داشت، با تاكيد بر اينكه براي نقد يك اثر هنري بايد ذهنمان در مواجهه با آن خالي باشد، عنوان كرد: به خاطر ساليان سال بازيگري و تجربه‌ام در زندگي متوجه شدم كه در دنياي نمايش به خصوص نمايش تلويزيوني همه چيز خط كشي شده است؛ درست مثل سياه بازي‌هاي قديمي. در صورتي كه دنياي نمايشِ من يك‌سونگر نيست. من دوست دارم نمايشم چند سويه باشد و يكي از دلايلي كه اين سريال را قبول كردم همين چند سويه بودن آن، است.
او در ادامه صحبت‌هايش درباره‌ي مخاطبان نيز گفت: من براي مخاطب كار نمي‌كنم بلكه جهان بيني و اعتقاداتي دارم كه براي آنها كار مي‌كنم؛ اگر مخاطب كارم را دوست داشت از او تشكر مي‌كنم و اگر هم دوست نداشت باز هم از او تشكر مي‌كنم چون در اين صورت مخاطب به دنبال يك هنرمند ديگر مي‌رود.
بازيگر نقش مرتضي افزود: من بازيگري را از تئاتر شروع كردم و از آن زمان هميشه دوست داشتم وقتي تماشاگر كار من را مي‌بيند از قبل هيچ تصوري نداشته باشد و الان خوشبختانه چند سالي است كه طوري شده كه مخاطب تصوري از كار من ندارد و زماني كه يك فيلم، تئاتر يا سريال را مي‌بيند با خودش مي‌گويد ببينيم اين دفعه رضا كيانيان در چه نقشي ظاهر شده است. ذائقه تماشاگر در اين شكل به وجود مي‌آيد. من هم نبايد بگويم همه بايد از من خوششان بيايد. اگر بخواهيم كاري كنيم كه مخاطب حتما آن را دوست داشته باشد در مرحله‌اي مي‌افتيم كه نوكر تماشاگر و دنباله روي او مي‌شويم.
كيانيان درباره پيوستنش به گروه «راه طولاني» نيز توضيح داد: زماني كه از من دعوت شد و پنج قسمت اوليه‌ي سناريو را خواندم، خيلي خوشم آمده چون خيلي به‌روز بود و مسائل اجتماعي را مطرح مي‌كرد. حتي وقتي پنج قسمت را خواندم و ديدم هيچ اتفاقي در داستان نمي‌افتد؛ اما من همچنان به خواندن ادامه‌ي آن مشتاق و بيشتر جذب شدم. كنكاش بين خانواده و آدم‌هايي كه در داستان وجود داشتند، جذاب بود.
او سپس درباره‌ي تاثيرات فيلمنامه بر بازي‌اش تاكيد كرد: بازيگر عروسك نيست و يك هنر مستقل در كنار كارگرداني، نورپردازي و بقيه هنرهاست؛ يعني بايد خلاقيت داشته باشد من هم هميشه دوست دارم يك معماري خاص در نقشم به وجود آورم به همين دليل به طور قطع خيلي چيزها از من به نقش اضافه شده و خيلي چيزها حاصل تقابل من و كارگردان بوده كه هيچ فردي از ابتدا فكرش را نمي‌كرده اين طور شود.
اين بازيگر تئاتر، سينما و تلويزيون در بخش ديگري از صحبت‌هايش در پاسخ به اين پرسش كه تا چه حد مجال كار براي ارائه‌ي يك كار متفاوت در اين سريال برايش فراهم بوده است، گفت: در اين كار دقت نظري بيشتر از حد معمول داشتم. ممكن است با يك تهيه‌كننده كار كنيم كه مي‌خواهد كارش را به سرعت به آنتن برساند اما من بارها با آقاي تخت‌كشيان كار كرده‌ام و متوجهم كه هيچ فشاري روي گروه توليد نمي‌گذارد از طرفي با كارگرداني طرف بودم كه نمي‌خواهد يك سريال را سر تايم مشخصي تمام كند. من يك بحث مداوم و شيرين با رضا كريمي داشتم كه بتوانيم ظرافت‌هاي نقش را با هم دربياوريم.
كيانيان ادامه داد: خيلي وقت‌ها پشت دوربين براي نقشي كه بازي مي‌كنم براي خودم اتود مي‌زنم اما فقط در مواقع معدودي ديده‌ام كه كارگردان حواسش به اتودهاي من بوده است. علي رفيعي در تئاتر، كمال تبريزي و بهمن فرمان آرا در سينما اين طور كارگرداناني هستند. در تلويزيون هم تا به حال پيش نيامده بود كه با رضا كريمي كار كرده باشم ولي مي‌دانم حواسش به همه چيز بود.
او همچنين از گروه بازيگران سريال «راه طولاني» نام برد و افزود: افسانه بايگان با اين كه كوچك‌تر از من است در سينما و تلويزيون پيشكسوت من است زماني كه او استار سينماي ايران بود من هنوز در سينما كار نكرده بودم و يا زماني كه در «سربداران» براي تلويزيون بازي كرد من هنوز به تلويزيون نيامده بودم. تعاملي كه با بازيگران و از جمله افسانه بايگان داشتيم يكسري ريزه كارهايي به وجود مي آورد كه روي آنتن قابل ديدن است.
او تاكيد كرد: وقتي از بازيگران تنها به چهره و ظاهر خود اكتفا مي‌كنند. افسانه بايگان نيز با اينكه استار بوده هيچ وقت در آن درجا نزده. من و او سر صحنه ظرايف زيادي داشتيم كه در كارمان متبلور شده است.
كيانيان در بخش پاياني سخنانش به موضوع سريال «راه طولاني» اشاره كرد و گفت: فرزند سالاري چيزي نيست كه فقط در جامعه ما باشد در كل دنيا همين اتفاق افتاده است يك بار پسري جلوي من را با موتور گرفت و گفت من هميشه به پدرم مي‌گويم نگاه كن و ببين يك باباي واقعي بايد اين طور باشد ممكن است در برخي از خانواده‌ها تعادلي وجود داشته باشد كه اين تعادل باعث حفظ يك رابطه معطوف شود اما هميشه اين طور نيست و مثل اين پسر كه با موتورش جلوي من را گرفت برخي خانواده‌ها گرفتار فرزند سالاري شدند.
اين بازيگر تاكيد كرد: در كوچه و خيابان مردم و حتي خانم‌هاي محل كه گاهي آنها را مي‌بينم، از من تشكر كردند كه سريالي پخش مي‌شود كه شبيه خودشان است. بيشتر سريال‌هايي كه از تلويزيون پخش مي‌شوند شبيه ما نيستند و از كره‌ي ماه آمده‌اند؛ تلخ نمايي هم تهمتي است كه به ما زده مي‌شود اگر ما يك آينه‌اي جلوي خودمان بگيريم همين چيزهايي كه در جامعه است مي‌بينيم ما هميشه شيرين‌نمايي مي‌كنيم.
كيانيان همچنين به گروه حرفه‌يي تصويربرداري توليد و تداركات در «راه طولاني» اشاره كرد و افزود: ساليان سال در سينما گروه‌هايي در فيلمبرداري توليد و تداركات كار مي‌كنند كه جنبه كارگري دارند و در قديم قرار نبوده سوادي داشته باشند و فقط بايد امورات را مي‌گذراندند اما سال‌هاست اتفاق ويژه‌اي افتاده كه گروه فيلمبرداري باسواد هستند يا در حال كسب تخصص خاصي هستند. در گروه‌هاي توليد و تداركات هم اين اتفاق ميمون در حال رخ دادن است و از نسل قبلي ديگر خبري نيست.
تلخي، پيشي گرفتن از فوتبال در آمار، پايان غيركليشه‌يي «راه طولاني»، وظايف هنرمند در پرداختن به واقعيت‌هاي جامعه، وسواس گروه توليد در توجه به جزئيات، قهر مردم با تلويزيون و مميزي از مسائلي بود كه در اين نشست مطرح شد.
*** از فوتبال جلو زديم
رضا كريمي ـ كارگردان «راه طولاني» ـ در ابتداي مراسم امروز از استقبال مردم از سريال «راه طولاني»، اظهار خرسندي كرد و گفت: در آمار و به لحاظ آماري، سريال ما جلوتر از فوتبال بوده است.
كريمي همچنين در پاسخ به پرسشي درباره‌ي موضوع اين سريال كه به بحث فرزندسالاري مي‌پردازد، خاطرنشان كرد: اين يك موضوع جاري است كه وجود دارد و به همين دليل سعي كرديم به اين روابط با دقت جزئيات بپردازيم. مسائلي كه در سريال اتفاق مي‌افتد به طور كلي براي مردم آشنا است ولي براي اينكه ملموس‌تر شود لازم بود شخصيت‌پردازي درست‌تري داشته باشيم كه به نظرم اين اتفاق افتاده است.
او همچنين درباره‌ي سياه‌نمايي و تلخي كه به سريال «راه طولاني» نسبت داده مي‌شود، گفت: بحث‌هايي كه درباره‌ي ممنوعيت تلخي و سريال‌هاي تلخ پيش آمد، زماني بود كه تصويربرداري ما تمام شده بود. ما هم به نوعي به تلخي قصه و فضاي آن واقف بوديم به همين دليل سعي كرديم با چاشني طنز اين تلخي را تا حدودي از آن بگيريم.
كريمي افزود: اين طنز، زمينه‌ي قوي در فيلمنامه نداشت و طنزي كه در سريال مي‌بينيم از چند جا مي‌آيد؛ اول اينكه فضاي سريال مي‌طلبيد با توجه به موقعيت‌هاي طنزي كه دارد يك چاشني طنز داشته باشد اين نگاه در من وجود دارد و دوست دارم اگر كاري ايجاب كند، طنز هم وجود داشته باشد. در صحبت‌هايي كه با كيانيان داشتيم به اين سمت رفتيم. شكسپير مي‌گويد در تلخ‌ترين لحظات مي‌شود تماشاگر را خنداند. با اين حال اين طنز لبه تيغ بود و بايد دقت مي‌كرديم به كاري كه انجام مي‌دهيم و مسيري كه دنبال مي‌كنيم لطمه‌اي نخورد حتي ما از بيژن بنفشه‌خواه كه يك كمدين است، در كارمان استفاده كرديم اما لحظاتي كه او جلوي دوربين بود بايد كاملا كنترل‌شده و حساب شده پيش مي‌رفت.
كارگردان «راه طولاني» توضيح داد: وقتي كه فيلمنامه به من پيشنهاد شد و خواندم از خط قصه خوشم آمد و فكر كردم مي‌توان كار خوبي ساخت، البته اگر همه چيز به درستي پيش رود. اين دلبستگي در من ايجاد شد و كار را دنبال كردم؛ به عنوان مشاور فليمنامه نيز در كنار فيلمنامه‌نويسان بودم بخش عمده‌اي از همكاري من با دوستان نويسنده در حين فيلمبرداري بود. زيرا نگران بوديم قصه جذاب باشد و به همان جذابيت سابق پيش برود.
رضا كريمي با اشاره به كار كردن در مديوم تلويزيون، خاطرنشان كرد: گاهي اين نگاه مي‌شود كه تلويزيون را از سينما تفكيك كنيم اما من اساسا آموخته‌هايم از سينما شروع شد و نگاهم اين نيست كه تلويزيون يك مديوم ديگر است و هرچه را كه بلدم در تلويزيون هم انجام مي‌دهم شايد چيزي هم كه باعث تفاوت اين سريال شد همين نگاه بود كه دقيقا همان كاري را انجام بدهم كه در يك كار سينمايي 90 دقيقه‌اي انجام مي‌دهم و به همان جزئيات توجه كردم.
وي افزود: خيلي‌ها مي‌گفتند در تلويزيون مي‌شود اين كار را نكرد و جزئيات را در نظر نگرفت. من به طور كلي با اين ايده موافق نيستم كه بايد كار تلويزيوني را جوري بسازيم كه اگر تماشاگر خواست وسط سريال بلند شود و براي خودش چاي بياورد بتواند اين كار را انجام بدهد، اصولا اين منطق را درك نمي‌كنم و معتقدم نيستم كه تفاوت تلويزيون و سينما يعني سطح يكي پايين‌تر است.
*** پايان غيركليشه‌يي «راه طولاني»
كارگردان سريال «راه طولاني» در بخش ديگري از اين نشست در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره‌ي پايان‌بندي اين سريال خاطرنشان كرد: برايم عجيب بود كه همه از همان ابتدا نگران پايان‌بندي بودند اين نگراني از اينجا ناشي مي‌شود كه بعضي از سريال‌هاي جذاب پايان‌بندي بدي دارند ما هم طبيعتا اين نگراني را داشتيم و به آن آگاه بوديم و سعي مي‌كرديم در مورد سريالمان اين اتفاق نيفتد.
او ادامه داد: از همان ابتدا با نويسنده‌ها درباره پايان‌بندي صحبت و سعي كرده‌ايم پايان بندي سريال كليشه‌يي نباشد. پايان بندي «راه طولاني» متفاوت و خارج از شكل‌هاي مرسوم تلويزيون است؛ البته تماشاگر ما پايان‌بندي متفاوتي خواهد داشت كه قرار نيست عجيب و غريب باشد.
كريمي همچنين در بخش ديگري از سخنانش در پاسخ به پرسشي درباره‌ي لكنت زبان شخصيت مرتضي گفت: اين لكنت از ابتدا شكل نگرفته بود بلكه قراري بود كه بعدها با هم گذاشتيم در روزهاي ابتدايي كار صحنه‌يي را مي‌گرفتيم كه كيانيان حرفي زد و در آن لحظه ناراحت شد و زير لب تكرار حرف بازيگر مقابلش را تكرار كرد. وقتي من اين را شنيدم به او گفتم چه كار خوبي كردي كه اين كار را انجام دادي؛ بنابراين تصميم گرفتيم وقتي مرتضي تحت فشار قرار مي‌گيرد به لكنت بيفتد؛ طرح كلي لكنت مرتضي از اينجا آغاز شد.
او در پايان صحبت‌هايش از هم‌فكري و تعامل جمعي كه باعث شكل‌گيري سريال «راه طولاني» شده است، سخن گفت.
*** بايگان: خيلي‌ها با تلويزيون قهر مي‌كنند چون تك‌بعدي است
افسانه بايگان بازيگر اين سريال نيز كه در نشست «راه طولاني» حضور داشت، بر احترام به نگاه و سليقه مخاطب تاكيد كرد و افزود: اين سريال مشكلات را از نگاه يك هنرمند به جامعه اعلام كرده است.
او در مورد نقشش نيز توضيح داد: اين كاراكتر مادري است كه يك مادر سنتي با المان‌هاي سنتي نيست بلكه مادري است داراي پايگاه فكري و شخصيتي فرهنگي كه نسبت به مسائل پيرامونش در جامعه نگرش خاصي دارد. او جهان‌بيني گسترده‌تر از يك زن سنتي دارد و عكس‌العمل‌هايش هم متفاوت است. نوع نگاه او و آموزشي بودن نگاه به زن روي كل جهان بيني‌اش تاثير مي‌گذارد كه از جذابيت‌هاي اين نقش است. اگر چنين رنگ آميزي‌هايي در يك كاراكتر نباشد و بخواهيم آن را تك بعدي ببينيم زيبايي‌هاي آن از بين مي‌رود به همين دليل هم است كه خيلي‌ها با تلويزيون قهر مي‌كنند چون اين رنگ آميزي‌ها را در آن نمي‌بينند.
افسانه بايگان درباره بازي‌اش در اين سريال نيز توضيح داد: من آدم ماجرا و آدم ريسك‌پذيري هستم و در اين سال‌ها حتي گاهي منفي‌ترين نقش‌ها را قبول مي‌كردم و به آن ويژگي خاصي مي‌دادم چون با نقش‌هاي متداول‌تر و معمولي‌تر فرق داشته باشد. من معتقدم اگر از كارم لذت ببرم مخاطب هم همين حال را دارد و زماني كه اين اتفاق در خود من افتاده مردم هم كارم را پذيرفته‌اند.
او تاكيد كرد: يكسري از كارها بافت دراماتيك ندارد و يكسري از آنها هم بافت دراماتيك زيادي دارد. من براي پذيرفتن يك كار به بافت كار، عوامل، بازيگران، تهيه‌كننده و كارگردان توجه مي‌كنم. هميشه هم ارتباطم با مردم خوب بوده و كار خودم را انجام دادم؛ اما اصولا دغدغه‌اي ندارم و جايي كه بايد قرار بگيرم قرار مي‌گيرم و برايم فرقي نمي‌كند اينجا كجا باشد حتي ممكن است فيلم 10 دقيقه‌اي مستند باشد.
بايگان در سخنان پاياني خود با اشاره به استقبال از سريال «راه طولاني» گفت: نتيجه كاري كه با تفكر شروع مي‌شود و تهيه‌كننده روشنفكر آن را در دست مي‌گيرد و به كارگرداني مي‌دهد كه مي‌داند چه چيزي مي‌خواهد، خوب خواهد شد. اين نشان مي‌دهد كاري كه با انديشه حركت مي‌كند و دچار روزمرگي‌هاي متداول نمي‌شود چنين خواهد بود. وظيفه هنرمند به عنوان كسي كه كار خود را مي‌شناسد اين است كه فكر و سوال ايجاد كند نه اينكه ماجراهاي جويده شده را فقط با اين استدلال كه فقط سليقه مردم است جلو ببرد.
او تاكيد كرد: وظيفه هنرمند اين است كه مسائلي را مطرح كند. در مخروط فكري دكتر شريعتي هم هنرمندان و روشنفكران در رأس هستند و با اينكه تعدادشان كم هستند به منزله ستاره‌هايي هستند كه فلش مي‌زنند.
*** در تلويزيون تكليفلمان روشن است
به گزارش ايسنا، محمدرضا تخت‌كشيان ـ تهيه‌كننده «راه طولاني» ـ نيز كه در اين نشست حضور داشت، درباره‌ي تفاوت تهيه توليدات سينمايي و تلويزيوني گفت: كار در سينما و تلويزيون سختي‌هاي خودش را دارد كه بايد رعايت كنيم اما بايد بگويم تكليف ما با تلويزيون روشن‌تر است چون حدود، مسائل و دغدغه‌هاي آنها را مي‌دانيم. از همان ابتدا تا مرحله ساخت تكليفمان روشن است به جز اينكه مسائل حاشيه‌يي پيش بيايد اما در سينما كار ساخت را بلديم ولي بعد از آن نمي‌دانيم چه كار بايد بكنيم و به اصطلاح سردرگمي داريم؛ صحبت‌ها روشن نيست و اين روزها دست و دل خود من به سمت كار سينمايي خيلي مساعد نيست با اين حال اين به اين معني نيست كه با سينما قهر كنيم و در آن كار نكنيم.
او درباره مميزي‌هاي احتمالي «راه طولاني» نيز توضيح داد: در مراحل پاياني نگارش فيلمنامه و بازنويسي آن مديران شبكه از نزديك شاهد پيشرفت قضيه بودند و به مشكلي برنخورديم حذفيات زيادي هم نداشتيم به جز چند جمله‌اي كه تلويزيون هميشه رعايت مي‌كند.
تخت كشيان در پاسخ به پرسش ايسنا درباره كپي‌هاي غيرمجاز و يا پخش‌هايي كه از ساير شبكه‌هاي ماهواره‌يي صورت مي‌گيرد گفت: در اين باره كاري از دستمان برنمي‌آيد ولي نكته جالب اين جاست كه من به وزارت ارشاد هم مراجعه كردم؛ دو يا سه كانال ماهواره‌يي كه مجوز دارند نيز كارهاي ما را پخش مي‌كنند. ولي فكر نمي كنم تلويزيون اساسا با اين موضوع مشكل داشته باشد چون آنها كارهايي توليد مي‌كنند كه مردم به هر شكلي ببيند و ما هم كه مشكل داريم نمي دانيم بايد چكار كنيم.
او همچنين با تاكيد بر اينكه «راه طولاني» قرار نبوده در هيچ مناسبت خاصي پخش شود، توضيح داد: در طول هشت ماه دوران تصويربرداري روي اين مساله كه كار براي ماه رمضان و يا ساعت ديگري باشد صحبتي نشده بود قبل از عيد با من تماس گرفتند كه كار را براي رمضان در نظر گرفته‌اند اما بعد در زماني كه مي‌بينيد سريال ما پخش شد.
او درباره پخش مسابقات فوتبال كه ممكن است موجب كاهش مخاطبان سريال «راه طولاني» شده باشد نيز گفت: من به فوتبال و يا چيزهاي ديگر توجه‌اي ندارم اكران فيلم سينمايي ما هم با همين مساله مواجه بود اما فكر مي‌كردم اگر كاري درست ارائه شود مردم مي‌بينند و تا حدود زيادي اين اتفاق افتاد.
تهيه‌كننده «راه طولاني» در پايان سخنانش خاطر نشان كرد: مطلبي كه من بعد از اين سريال متوجه شدم اين بود كه اكثر بازيگران سريال به خصوص جوان‌ها از حضور رضا كيانيان و افسانه بايگان در اين سريال گفته‌اند و اعلام كردند به شدت حس خوبي داشتند و چيزهاي زيادي از آنها ياد گرفتند. هميشه اگر بازيگران خوب در مجموعه‌اي حضور داشته باشند به بقيه هم كمك مي‌كنند ديده شوند اما اينكه اين مساله به چنين صراحتي اعلام شود را تا به حال نديده بودم.
*** رضا كيانيان: هميشه شيرين نمايي مي‌كنيم
رضا كيانيان در نشست نقد و بررسي سريال «راه طولاني» تاكيد كرد: من هيچگاه نمي‌گويم كه براي مردم كار مي‌كنم چون كساني كه مي‌گويند براي مردم كار مي‌كنند در برخي از مواقع طلبكار مي‌شوند؛ اما من هيچ وقت طلبكار و بدهكار نبودم. اميدوارم تا آخر عمرم هم همينطور باشم. اگر نقشي با معيارهايم جور باشد آن را بازي مي‌كنم و هميشه دوست داشتم يك نقاش متفاوت بازي كنم.
به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، رضا كيانيان، بازيگر نقش مرتضي كه در نشست نقد و بررسي سريال «راه طولاني» حضور داشت، با تاكيد بر اينكه براي نقد يك اثر هنري بايد ذهنمان در مواجهه با آن خالي باشد، عنوان كرد: به خاطر ساليان سال بازيگري و تجربه‌ام در زندگي متوجه شدم كه در دنياي نمايش به خصوص نمايش تلويزيوني همه چيز خط كشي شده است؛ درست مثل سياه بازي‌هاي قديمي. در صورتي كه دنياي نمايشِ من يك‌سونگر نيست. من دوست دارم نمايشم چند سويه باشد و يكي از دلايلي كه اين سريال را قبول كردم همين چند سويه بودن آن، است.
او در ادامه صحبت‌هايش درباره‌ي مخاطبان نيز گفت: من براي مخاطب كار نمي‌كنم بلكه جهان بيني و اعتقاداتي دارم كه براي آنها كار مي‌كنم؛ اگر مخاطب كارم را دوست داشت از او تشكر مي‌كنم و اگر هم دوست نداشت باز هم از او تشكر مي‌كنم چون در اين صورت مخاطب به دنبال يك هنرمند ديگر مي‌رود.
بازيگر نقش مرتضي افزود: من بازيگري را از تئاتر شروع كردم و از آن زمان هميشه دوست داشتم وقتي تماشاگر كار من را مي‌بيند از قبل هيچ تصوري نداشته باشد و الان خوشبختانه چند سالي است كه طوري شده كه مخاطب تصوري از كار من ندارد و زماني كه يك فيلم، تئاتر يا سريال را مي‌بيند با خودش مي‌گويد ببينيم اين دفعه رضا كيانيان در چه نقشي ظاهر شده است. ذائقه تماشاگر در اين شكل به وجود مي‌آيد. من هم نبايد بگويم همه بايد از من خوششان بيايد. اگر بخواهيم كاري كنيم كه مخاطب حتما آن را دوست داشته باشد در مرحله‌اي مي‌افتيم كه نوكر تماشاگر و دنباله روي او مي‌شويم.
كيانيان درباره پيوستنش به گروه «راه طولاني» نيز توضيح داد: زماني كه از من دعوت شد و پنج قسمت اوليه‌ي سناريو را خواندم، خيلي خوشم آمده چون خيلي به‌روز بود و مسائل اجتماعي را مطرح مي‌كرد. حتي وقتي پنج قسمت را خواندم و ديدم هيچ اتفاقي در داستان نمي‌افتد؛ اما من همچنان به خواندن ادامه‌ي آن مشتاق و بيشتر جذب شدم. كنكاش بين خانواده و آدم‌هايي كه در داستان وجود داشتند، جذاب بود.
او سپس درباره‌ي تاثيرات فيلمنامه بر بازي‌اش تاكيد كرد: بازيگر عروسك نيست و يك هنر مستقل در كنار كارگرداني، نورپردازي و بقيه هنرهاست؛ يعني بايد خلاقيت داشته باشد من هم هميشه دوست دارم يك معماري خاص در نقشم به وجود آورم به همين دليل به طور قطع خيلي چيزها از من به نقش اضافه شده و خيلي چيزها حاصل تقابل من و كارگردان بوده كه هيچ فردي از ابتدا فكرش را نمي‌كرده اين طور شود.
اين بازيگر تئاتر، سينما و تلويزيون در بخش ديگري از صحبت‌هايش در پاسخ به اين پرسش كه تا چه حد مجال كار براي ارائه‌ي يك كار متفاوت در اين سريال برايش فراهم بوده است، گفت: در اين كار دقت نظري بيشتر از حد معمول داشتم. ممكن است با يك تهيه‌كننده كار كنيم كه مي‌خواهد كارش را به سرعت به آنتن برساند اما من بارها با آقاي تخت‌كشيان كار كرده‌ام و متوجهم كه هيچ فشاري روي گروه توليد نمي‌گذارد از طرفي با كارگرداني طرف بودم كه نمي‌خواهد يك سريال را سر تايم مشخصي تمام كند. من يك بحث مداوم و شيرين با رضا كريمي داشتم كه بتوانيم ظرافت‌هاي نقش را با هم دربياوريم.
كيانيان ادامه داد: خيلي وقت‌ها پشت دوربين براي نقشي كه بازي مي‌كنم براي خودم اتود مي‌زنم اما فقط در مواقع معدودي ديده‌ام كه كارگردان حواسش به اتودهاي من بوده است. علي رفيعي در تئاتر، كمال تبريزي و بهمن فرمان آرا در سينما اين طور كارگرداناني هستند. در تلويزيون هم تا به حال پيش نيامده بود كه با رضا كريمي كار كرده باشم ولي مي‌دانم حواسش به همه چيز بود.
او همچنين از گروه بازيگران سريال «راه طولاني» نام برد و افزود: افسانه بايگان با اين كه كوچك‌تر از من است در سينما و تلويزيون پيشكسوت من است زماني كه او استار سينماي ايران بود من هنوز در سينما كار نكرده بودم و يا زماني كه در «سربداران» براي تلويزيون بازي كرد من هنوز به تلويزيون نيامده بودم. تعاملي كه با بازيگران و از جمله افسانه بايگان داشتيم يكسري ريزه كارهايي به وجود مي آورد كه روي آنتن قابل ديدن است.
او تاكيد كرد: وقتي از بازيگران تنها به چهره و ظاهر خود اكتفا مي‌كنند. افسانه بايگان نيز با اينكه استار بوده هيچ وقت در آن درجا نزده. من و او سر صحنه ظرايف زيادي داشتيم كه در كارمان متبلور شده است.
كيانيان در بخش پاياني سخنانش به موضوع سريال «راه طولاني» اشاره كرد و گفت: فرزند سالاري چيزي نيست كه فقط در جامعه ما باشد در كل دنيا همين اتفاق افتاده است يك بار پسري جلوي من را با موتور گرفت و گفت من هميشه به پدرم مي‌گويم نگاه كن و ببين يك باباي واقعي بايد اين طور باشد ممكن است در برخي از خانواده‌ها تعادلي وجود داشته باشد كه اين تعادل باعث حفظ يك رابطه معطوف شود اما هميشه اين طور نيست و مثل اين پسر كه با موتورش جلوي من را گرفت برخي خانواده‌ها گرفتار فرزند سالاري شدند.
اين بازيگر تاكيد كرد: در كوچه و خيابان مردم و حتي خانم‌هاي محل كه گاهي آنها را مي‌بينم، از من تشكر كردند كه سريالي پخش مي‌شود كه شبيه خودشان است. بيشتر سريال‌هايي كه از تلويزيون پخش مي‌شوند شبيه ما نيستند و از كره‌ي ماه آمده‌اند؛ تلخ نمايي هم تهمتي است كه به ما زده مي‌شود اگر ما يك آينه‌اي جلوي خودمان بگيريم همين چيزهايي كه در جامعه است مي‌بينيم ما هميشه شيرين‌نمايي مي‌كنيم.
كيانيان همچنين به گروه حرفه‌يي تصويربرداري توليد و تداركات در «راه طولاني» اشاره كرد و افزود: ساليان سال در سينما گروه‌هايي در فيلمبرداري توليد و تداركات كار مي‌كنند كه جنبه كارگري دارند و در قديم قرار نبوده سوادي داشته باشند و فقط بايد امورات را مي‌گذراندند اما سال‌هاست اتفاق ويژه‌اي افتاده كه گروه فيلمبرداري باسواد هستند يا در حال كسب تخصص خاصي هستند. در گروه‌هاي توليد و تداركات هم اين اتفاق ميمون در حال رخ دادن است و از نسل قبلي ديگر خبري نيست.
---
© Copyright 2012 oonternet.com