علم دندانپزشکی قدمتی نه هزارساله دارد
سایت مرجعپژوهشگران باستان شناس می گویند نتایج بررسی های باستانشناسی آنان نشان داده است که انسانهای عصر حجر هم دندانهای خود را پر میکردند . آنان دندانی قدیمی از ۶۵۰۰ سال پیش کشف کردهاند که با موم زنبور عسل پر شده است و به نظر میرسد که این قدیمیترین سند دندانپزشکی در اروپا باشد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، تکهای موم بر روی دندانی از زمان ما قبل تاریخ نشان میدهد که حتی در دوران عصر حجر نیز انسانها دندانهای خود را پر میکردند. دانشمندان این سند را با کمک تکنولوژی اشعهی مادون قرمز و توموگرافی مورد بررسی قرار دادند.
● موم زنبور عسل به عنوان کاهش دهندهی درد
پژوهشگران در کشور اسلوونی یک استخوان فک همراه با یک دندان از ۶۵۰۰ سال پیش یافتند که با موم زنبور عسل پر شده بود. فردریکو برناردینی، مدیر تیم علمی مرکز بین المللی فیزیک نظری در شهر تریست (ایتالیا) در اینباره گفت: «این کشف، قدیمیترین سندی است که نشان میدهد دندانپزشکی در اروپای ما قبل تاریخ وجود داشته است. علاوه بر این، این تکه تاریخی نشان میدهد که مادهی پرکنندهی دندان عملکرد درمانی داشته و درد را کاهش میداده».
پژوهشگران نتایج کشفیات خود را در نشریهی علمی „PlosOne“ منتشر کردهاند.
● مته دندانپزشکی حدود ۹۰۰۰ سال پیش در پاکستان
دندانهای کشف شده در یک عملیات حفاری باستانشناسی در پاکستان – در نواحی مرز ایران و افغانستان- بیانگر این نکته است که علم دندانپزشکی قدمتی ۹۰۰۰ ساله دارد. محققین ضمن حفاری بقایای گورستانی ازعصر حجر، ۱۱ عدد دندان تراشیده شده یافتند. این اکتشاف به تکنولوژی پیشرفته و مهارت فن دندانپزشکی در آن زمان، اشاره دارد.
دانشمندان معتقدند که دندان مورد نظر، یا کمی قبل و یا کمی پس از مرگ صاحب آن با موم پر شده اما آنها قادر به نام بردن زمانی دقیق نیستند. پژوهشگران میگویند، اگر این عمل قبل از مرگ فرد انجام شده باشد، نشان دهنده آن است که ماده پرکننده دندان به منظور خاصی به کار گرفته شده است: کاهش درد و جلوگیری از ترک دندان.
پژوهشهای قبلی نشان داده بودند که حدود ۹۰۰۰ سال پیش دندانپزشکان از مته دندانپزشکی استفاده میکردند.
تیمی علمی از دانشگاه Poitiers فرانسه در منطقه بلوچستان در پاکستان، دندانهایی آسیا پیدا کردند که دارای سوراخهای ایجاد شده توسط مته دندانپزشکی بودند.
آنها نتایج تحقیق خود را سال ۲۰۰۶ در نشریه علمی «Nature» منتشر کردند. پرکردن دندان یا ترمیم دندان به بازگرداندن عملکرد و شکل ظاهری دندان آسیبدیده با مواد ترمیم کننده دندان گفته میشود.
خرابی ساختار دندان معمولاً در اثر پوسیدگی دندان یا آسیبهای خارجی بهوجود میآید. تا هنگامی که پوسیدگی به پالپ دندان ( که عوام به آن عصب دندان میگویند) نرسد، میشود دندان را بدون درمان ریشه ( که عموما به آن عصبکشی میگویند) پر کرد و این ربطی به عمق پوسیدگی ندارد. پس بهتر است هرچه زودتر دندانهای پوسیده را پر کرد تا پوسیدگی به عصب نرسد.
ترمیم دندان در دو مرحله انجام میشود.
۱ – آماده کردن دندان برای جاگذاشتن مواد ترمیمی در آن
۲ – جاگذاری کردن مواد ترمیمی در داخل دندان. مرحله آماده کردن دندان برای جاگذاشتن مواد ترمیمی شامل برش دندان با متههای مخصوص دندان است که بعد از آن مواد ترمیمی در دندان جایگزین میشوند.
همچنین در این مرحله قسمتهای پوسیده دندان که از لحاظ ساختاری از بین رفتهاند خارج میشوند. با روند پیچیدهای که پرکردن یک دندان دارد، به دست آمدن شواهدی مبنی بر پرکردن دندان از ۶۵۰۰ سال پیش بسیار جالب توجه است.
● علت تراشیدن دندان ها
باستان شناسان معتقدند : ” از آنجائیکه بر طبق شواهد، تعدادی از این دندان ها چندین بار تراشیده شده اند، احتمالا این کار اهداف درمانی داشته و به منظور زیبایی انجام نشده. ” اما انگیزه اصلی از این کار هنوز به صورت قطعی مشخص نشده است.
طبق بررسی های انجام شده، سطح همه این دندان ها صاف و نرم هستند، بدین معنی که صاحبان این دندان ها افرادی زنده بودند که برای غذا خوردن از دندان های تراشیده شده شان استفاده می کردند.
طبق نظریات محققین، در آن زمان، همان وسیله ای که برای برپایی آتش استفاده می شد – ابزاری کمانی شکل که از پیچیدن مقداری ریسمان به دور تکه چوبی باریک ساخته می شد و در نوک آن سنگ چخماق قرار می گرفت – برای سوراخ کردن دندان ها نیز به کار می رفت.
در حقیقت این وسیله به شکل مته ای بود که با فشار دادن سنگ چخماق در نوک آن و چرخاندانش به حالت دورانی، در دندان سوراخ ایجاد می کرد.
برطبق اظهارات محققین، سوراخ کردن و تراشیدن دندانها، بسیار سریع انجام میشده و تولید حرارت نیز میکرده. دندانپزشکان با استفاده از این روش، قادر بودند حفرههایی به قطر ۰.۰۴ اینچ در دندان بیماران ایجاد کنند.
محققین اکنون در جستجوی شواهدی هستند که نشان دهد این سوراخ ها توسط چه نوع ماده ای پر میشده؟ هرچند اظهارات برخی از آنان، از وجود ماده ای خمیری شکل که از علف تهیه می شده و برای پر کردن پوسیدگی دندان به کار می رفته ، خبر می دهد، اما این فرضیه هنوز به اثبات نرسیده است.