هورمون ملاتونین
سایت مرجع

“ان-استیل-۵-متوکسی تریپتامین”، یا همان ملاتونین، هورمونی است که بطور طبیعی توسط غده اپیفیز در مغز ترشح می شود. ترشح ملاتونین، با چرخه روز و شب بدن، ارتباط مستقیم دارد.


به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، بیشترین مقدار این هورمون، شبها تولید می شود. در خوراکیها هم، مقادیری ناچیز از آن، دیده می شود. بعلاوه، این روزها، مکمل ملاتونین هم در دسترس است.


ملاتونین هورمونی است که از غده صنوبری در مغز ترشح می شود و برای ترغیب به خوابیدن و افزایش دادن طول دوره خواب انسان کاربرد دارد.


ملاتونین هورمونی است که در غده صنوبری (پینه‌آل)، غده کوچکی در مغز، تولید می ‌شود و به تنظیم چرخه خواب و بیداری در بدن کمک می ‌کند.


ملاتونین، نقشی اساسی در خواب دارد و با توجه به اینکه نور، مانع تولید آن و تاریکی، محرک تولیدش است، باعث تنظیم ساعت داخلی بدن می شود. تحقیقات موثق علمی نشان داده اند که این هورمون، به خوابیدن، کاهش تعداد دفعات بیداری در شب و بهبود کیفیت خواب کمک می کند.


ملاتونین، در درمان بدخوابی ناشی از سفرهای هوایی بلند مدت، سودمند است. مقدار کافی ملاتونین در بدن، تاثیرات مثبتی بر وضعیت روحی-روانی انسان می گذارد.


ملاتونین در مواد غذایی خاص نظیر گوشت، غلات و سبزی ها موجود است.


تولید ملاتونین به طور طبیعی در بدن تا حدی به میزان نور و روشنایی بستگی دارد. تولید ملاتونین، در حین روزهای کوتاه فصل زمستان ممکن است زودتر،‌ یا در اغلب موارد دیرتر شروع شود. این تغییر در روند ترشح ملاتونین ممکن است در ایجاد علائم “بیماری خلقی فصلی” (SAD) یا افسردگی زمستانی نقش داشته باشد.


دکتر آنیل جی بالانی متخصص طب داخلی در کانادا می گوید: تولید ملاتونین از غده صنوبری تحت تاثیر نور محیط است. در یک مطالعه جدید نشان داده شده است که هدف ابتدایی برای تولید مکمل های ملاتونین که به بهبود کیفیت خواب کمک می کنند درمان اختلالات خواب است که البته از قرص های خواب ایمن تر است اما با این حال باید مراقب عوارض جانبی آن بود و در معرض دوز مناسب دقت کافی را مبذول داشت.


ملاتونین در بزرگسالان با دوزهای متفاوت از ۰٫۲ تا ۲۰ میلی‌گرم بسته به دلیل استفاده آن مصرف می‌شود. دوز توصیه‌شده معمولا ۰٫۵ میلی‌گرم است. دوز مناسب ملاتونین از فردی به فرد دیگر تفاوت زیادی می کند.


مقدار مصرف ملاتونین، متناسب با سن است. هنگام خواب، بدن، بطور طبیعی، مقداری ملاتونین تولید می کند و بسیاری از پزشکان و متخصصان، مقدار مصرفی را معادل مقدار تولیدی بدن و در حدود یک تا سه میلی گرم، دو یا یک ساعت و نیم پیش از خواب، تجویز می کنند.


ملاتونین را نباید در طول روز مصرف کرد. برخی عوارض جانبی نادر، خواب آلودگی، خواب روی و گیجی می باشند. خانمهای باردار یا شیرده نباید این هورمون را مصرف نمایند.


عارضه جانبی مهمی که اغلب افراد هنگام مصرف مکمل ملاتونین دچار آن می شوند، خواب‌آلودگی است، که بعد از قطع مصرف دارو برطرف می‌ شود.



سایر عوارض جانبی برگشت ‌پذیر این دارو این ها هستند:


* تغییرات عروق خونی که ممکن است بر جریان خون تاثیر بگذارد.


* پایین ‌آوردن درجه حرارت بدن (هیپوترمی)


* سردرد


* ضعف صبحگاهی


* رویاهای واضح



در صورت مصرف ملاتونین، هنگام مراجعه به هر پزشکی، آن را با وی در میان بگذارید.



در هر حال ملاتونین یک هورمون است و اگر دستخوش تغییرات شود می تواند خطرناک باشد. بعلاوه مقدار دوز مصرفی مناسب برای هر فرد متناسب با ویژگی های خاص جسمی خود آن فرد است چون شدت و چگونگی مشکلات خواب در اشخاص مختلف متفاوت است.


اگر مشکل به خواب رفتن یا در خواب ماندن دارید،‌ می‌توانید در مورد دوز مناسب با دکترتان مشورت کنید.


به این ترتیب تاکید می شود که هر فردی برای مصرف مقدار صحیح دارو حتما با پزشک مشورت کند. .........

---