ساخت نمونه نيمه صنعتي اتوبوس هيبريد تا يك سال ديگر
سایت مرجعرييس مركز تحقيقات خودرو، سوخت و محيط زيست دانشگاه تهران از ساخت نمونه نيمه صنعتي اتوبوس هيبريد تا يك سال ديگر خبر داد.
دكتر وحيد اصفهانيان، استاد دانشکده مهندسي مكانيك دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) درخصوص آخرين وضعيت پروژه اتوبوس هيبريد كه با همكاري محققان مرکز تحقيقات خودرو، سوخت و محيط زيست دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتي اصفهان با همکاري شرکت ايران خودرو ديزل در حال اجراست گفت: نمونه اوليه اتوبوس هيبريد الکتريکي به همت محققان آماده و رونمايي شد كه به بيش از 30 درصد کاهش مصرف سوخت نفتگاز و حدود 70 درصد کاهش انتشار آلايندههاي هوا منجر ميشود.
وي افزود: اخيرا قراردادي با سازمان گسترش و نوسازي صنايع و معادن ايران منعقد شد كه نمونه نيمه صنعتي اتوبوس هيبريد الکتريکي تا يك سال ديگر ساخته شده و پس از انجام تستها و اخذ مجوز آماده توليد شود. همچنين همكاريهاي خوبي با ايران خودرو ديزل انجام شده تا بحثهاي توليد نيمهانبوه و صنعتيسازي اتوبوس هيبريد الکتريکي را بررسي كنيم.
اصفهانيان با بيان اينكه تمامي دانش فني اتوبوس هيبريد الکتريکي در كشور بومي شده است، خاطرنشان كرد: با اعمال تحريمها عليه ايران در اين پروژه، مجبور شديم تا دانش فني قطعاتي را كه اصلا قرار نبود براي آنها تحقيقات صورت گيرد بهدست بياوريم.
استاد دانشگاه تهران با بيان اينكه فناوري هيبريد بسيار گران قيمت است، گفت: تا زماني كه سياستگذاريها در راستاي حمايت از گسترش صنعت هيبريد در بخش حمل و نقل نباشد، امكان دستيابي به فناوريهاي بالا نبوده و کاهش آلودگي هوا و مصرف سوخت از يک حدي مقدور نخواهد بود. در حال حاضر در آمريكا قيمت اتوبوس هيبريد الکتريکي دو برابر اتوبوس معمولي نفتگازسوز است كه دولت تا 80 درصد مابهالتفاوت را پرداخت ميكند. بررسيهاي ما نشان ميدهد كه در ايران هم قيمت اتوبوس هيبريد الکتريکي دو برابر اتوبوسهاي معمولي نفتگازسوز است.
رييس مركز تحقيقات خودرو، سوخت و محيط زيست با بيان اينكه انجام فعاليتها و سياستهاي خدماتي منجر به رفع کامل معضل آلودگي هواي تهران نميشود، تاكيد كرد: اجراي طرحهاي ترافيك و زوج و فرد در كاهش آلودگي هوا موثر است اما آنقدر تاثيرگذار نيست كه مشكل آلودگي هوا کاملاً برطرف شود، بنابراين تنها راه چاره استفاده از خودروهايي با فناوري بالاست و از سوي ديگر در كنار انجام طرحهاي خدماتي بايد هنر و علم مهندسي و فناوريهاي نوين را در راستاي کاهش آلودگي هوا بهکار بست. بهکارگيري خودروهاي هيبريد، الکتريکي، سامانههاي معاينه فني پيشرفته و سيستمهاي کنترل و پايش آلودگي هوا از اين قبيل فعاليتها محسوب ميشود.
اصفهانيان خاطرنشان كرد: اتوبوس هيبريد احتراقي - الكتريكي با كاهش 30 درصدي مصرف سوخت، توليد آلايندهها را تا حد استاندارد يورو 4 پايين ميآورد، گفت: در اين طرح يك اتوبوس O457 ديزلي با افزودن موتور الكتريكي و باتريها و تجهيزات جانبي هيبريد شده است؛ بدين منظور، موتور 220 كيلوواتي و گيربكس O457 حذف شده و به جاي آن موتور 130 كيلوواتي OM904 قرار داده شده است. علت انتخاب اين موتور همخواني آن با سيستم ديزلي اتوبوسراني شركت واحد است.
وي افزود: در اين اتوبوس هيبريدي از باتريهاي ليتيم – پليمر استفاده شده كه اگر چه قيمتي به مراتب بالاتر از باتريهاي سرب - اسيدي دارد ولي وزن اتوبوس را تنها حدود 168 كيلوگرم افزايش ميدهد در حالي كه در صورت استفاده از بهترين نوع باتريهاي سرب - اسيدي، حدود هزار و 500 كيلوگرم به وزن اتوبوس اضافه ميشد. البته با توجه به حذف موتور احتراقي 900 كيلوگرمي و گيربكس 300 كيلوگرمي اتوبوس و جايگزيني موتور احتراقي سبك تر در مجموع وزن اتوبوس هيبريد تفاوت چنداني با اتوبوس معمولي ندارد.
رييس مركز تحقيقات خودرو، سوخت و محيط زيست دانشگاه تهران تصريح كرد: اين سيستم هيبريد با برخورداري از شارژر «On Board» ميتواند در حالت توقف از طريق برق شهر و در حال حركت، خود به خود شارژ شود. در اين سيستم هم چنين با بازيابي انرژي ترمزي و ذخيره شدن آن در باتريها به ميزان 10 درصد بازدهي سيستم افزايش مييابد.
وي خاطرنشان كرد: در اين سيستم هيبريد سري، موتور احتراقي توسط يك گيربكس افزاينده ژنراتور را ميچرخاند و برق مورد نياز براي رانش خودرو را به همراه مجموعهاي از باتريها تامين ميكند. هر دو موتور برقي تراكشن با يك گيربكس كوپلينگ به ديفرانسيل وصل شدهاند. همچنين موتور احتراقي در سيكل حركتي هميشه روشن نيست؛ در نتيجه سيستمهاي جانبي اتوبوس بايد از موتور احتراقي مستقل ميشدند لذا يك موتور كمكي برقي هم تهيه شده كه نيروي مورد نياز سيستمهاي جانبي مانند كمپرسور باد و پمپ هيدروليك و ... را تامين كند.
وي با بيان اين كه در اين سيستم مجموع موتورها و ژنراتور، اينورتورها و سيستم كنترل و باتريها و مجموعه ادوات هيبريد تماما با آب خنك كاري ميشوند به ايسنا گفت: سيستمهاي جديد، رادياتور و مديريت حرارتي متناسب با آنها از قبيل فنها و لولهكشيهاي جديد ميخواهد. طراحي و ساخت نگهدارندهها و دسته موتورهاي جديد، اتصالات موتور كمكي با تجهيزات جانبي، ارتباط و نصب اينورتورها، سيستم كنترل و باتري ها، محل نصب رادياتورها و فنهاي جديد و لوله كشيهاي آنها حجم زيادي از كارهاي انجام شده در اين پروژه را به خود اختصاص دادهاند. در بدنه خودرو نيز تغييراتي ايجاد و درهايي براي دسترسي به تجهيزات هيبريد تعبيه شده است.
اصفهانيان با بيان اين كه در اين پروژه اتوبوس هيبريدي از لحاظ مكانيكي و برقي به طور كامل مدلسازي و شبيهسازي شده است، تاكيد كرد: با اجراي اين طرح به دانش فني طراحي و ساخت اتوبوسهاي هيبريد دست يافتهايم به طوري كه تغييرات بعدي در اين نمونه و ارتقاي آن به سهولت قابل انجام خواهد بود. بر اين اساس ميتوان پروژههاي ديگري را نيز در اين راستا انجام داد؛ همچنان كه براي تبديل خودروهاي سواري ميني به هيبريد نيز فعاليت ميكنيم و طرحهايي هم براي هيبريد كردن برخي خودروهاي سواري از جمله سمند ارايه كردهايم.